- Λα Τεν
- (La Tene). Τοποθεσία στη λίμνη της Νεσατέλ της Ελβετίας, όπου ανακαλύφθηκαν ίχνη ενός προϊστορικού οικισμού, ή μάλλον ενός τόπου λατρείας, με άφθονα μετάλλινα αντικείμενα, κυρίως όπλα. Παρόμοια αντικείμενα, ανάλογου σχήματος, βρέθηκαν στη Γαλλία, στην Αυστρία, σε ένα τμήμα της κοιλάδας του Δούναβη, στην πεδιάδα του Πάδου, στη νότια Γερμανία και στην Αγγλία. Η ομοιότητα όλων αυτών των ευρημάτων οδήγησε τους επιστήμονες στην απόδοση του γενικού χαρακτηρισμού Λ.Τ. σε κάθε εκδήλωση του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στις περιοχές αυτές από τον 5o έως τον 1o αι. π.Χ. Οι πληροφορίες των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων συγγραφέων συγκλίνουν στην άποψη ότι φορείς αυτού του πολιτισμού ήταν οι Κέλτες ή οι Γαλάτες. Ο πολιτισμός Λ.Τ., διάδοχος του πολιτισμού της Χάλστατ (7ος-6ος αι. π.Χ.), διαφοροποιείται από εκείνον στο επίπεδο των στενών επαφών που διατηρούσε με τον μεσογειακό κόσμο (Έλληνες και Ετρούσκους) και στην πρωτοτυπία της διακόσμησης, η οποία χρησιμοποιεί τα χαρακτηριστικά στοιχεία της κλασικής τέχνης (μορφές ζώων, φυτών κ.ά.) με τέτοιον τρόπο ώστε να τους αφαιρεί τον νατουραλιστικό χαρακτήρα και να τα μετατρέπει σε φανταστικά αραβουργήματα. Το συγκεκριμένο είδος διακόσμησης εμφανίζεται κυρίως στη χρυσοχοϊκή, στα νομίσματα, στις πόρπες, στα βραχιόλια, σε χάλκινα αντικείμενα, όπως και στην κεραμική και στις άλλες ελάσσονες τέχνες. Εκτός από τις διάφορες άλλες τεχνικές, πολύ γνωστή και διαδεδομένη ήταν η ενθετική για τη διακόσμηση σιδερένιων αντικειμένων. Την περίοδο Λ.Τ. χαρακτηρίζει και το εξελιγμένο κοινωνικό σύστημα που ανέπτυξε στη διάρκεια του 2ου και του 1ου αι. π.Χ. Η μέχρι τότε φεουδαρχική κοινωνία, με τα μεμονωμένα πριγκιπικά κρατίδια, οργανώθηκε από τους κέλτικους λαούς, εξαιτίας της αυξανόμενης κυκλοφορίας του νομίσματος και της εξέλιξης της βιοτεχνικής παραγωγής (αγγεία, τροχήλατα κ.ά.), σε μια αστική κοινωνία, με μεγάλα, ισχυρά οχυρωμένα κέντρα, τα oppida (τα περιγράφει ο Ιούλιος Καίσαρας στο έργο του De bello Gallico).
Πελέκεις του πολιτισμού Λα Τεν, που αναπτύχθηκε στη β’ περίοδο της εποχής του σιδήρου στην Κεντρική Ευρώπη (Κρατικό Μουσείο, Λουξεμβούργο).
Dictionary of Greek. 2013.